سيد محمد خاتمی رئیس جمهوری سابق کشورمان در اولين حضورش در يك همايش عمومی پس از انتخابات شنبه شب به مناسبت ولادت امام رضا(ع) در خانه هنرمندان حاضر شد و جوايز پنجمين دوره اخلاق و نيايش به برگزيدگان اهدا نمود.
![e4c63fd147b5e0d6d52ad955d1846f62d74602fa e4c63fd147b5e0d6d52ad955d1846f62d74602fa](https://greenway88.wordpress.com/wp-content/uploads/2009/11/e4c63fd147b5e0d6d52ad955d1846f62d74602fa.jpg?w=480)
این مراسم با سخنرانی احمد مسجد جامعی آغاز شد و دو اپیزود از نمایش مسافران به كارگردانی محمد رحمانیان نیز با بازی مونا احمدی و افشین هاشمی اجرا شد تا پس از اهدای جوایز نوبت به سخنرانی سید محمد خاتمی برسد. سید محمد خاتمی در بخشی از سخنانش گفت: كسانی كه خود را محور عالم میدانند و دارای خصلتی هستند كه میپندارند در صورتی میتوانند باشند كه دیگری نباشد و این دیگری یا باید تسلیم توهم آنها شود یا از میان برخیزد، اهل گفتوگو نیستند و اگر زور پیدا كنند زور را به جای منطق مینشانند. این افراد نه تنها در مسیر گفتوگوی فرهنگها و تمدنها مشكل ایجاد میكنند بلكه در داخل یك فرهنگ نیز با رفتارهای خود سبب میشوند عرصه زندگی بر انسانها تنگ و تنگتر شود.خاتمی در شروع سخنرانی اش پس از تبریك ولادت امام رضا (ع) به تاخیر در برگزاری مراسم كه همه ساله در سال روز تولد امام حسن (ع) برگزار می شد ، اشاره كرد و سپس به قدردانی از احمد مسجد جامعی پرداخت و گفت : بركات وجودی ایشان در زمان تصدی مسوولیت رسمی هم بسیار زیاد بود، اما گاهی نادیده انگاشته و حتی گاهی خلاف آن برداشت میشد، اما كسی كه برای خدا كار میكند منتظر نمیماند ببیند در عرصه رسمی چگونه با او برخورد میكنند؛ كاری كه برای خدا انجام میشود پاداشش را نیز از جانب خدا میگیرد.
سید محمد خاتمی با اشاره به این كه در دوره فتنه باید به قرآن تمسك جست ، گفت : البته همیشه نیازمند تمسك به قرآن هستیم؛ به ویژه طبق روایاتی كه از پیامبر بزرگوارمان بر جای مانده، در زمان فتنه، تمسك به قرآن و رجوع به آن باید بیشتر باشد؛ بنابراین در جهان پر از فتنهای كه در آن به سر می بریم و این جا و آن جا را فتنه فراگرفته است ، نیاز ما به رجوع به قرآن بیش از هر زمان دیگری است.خاتمی در بخشی از سخنانش به سفرش در سال 79 به شهر وایمار آلمان زادگاه گوته شاعر بزرگ آلمانی كه فرار بوده دو لوح سنگی از شعر گوته و حافظ نصب شود ، اشاره كرد گفت : آنچه در وایمار رخ داد نه تنها امكان گفتوگوی فرهنگها و تمدنها بود بلكه تاكیدی بر لزوم گفتوگوی فرهنگها و تمدنها در دنیایی پر از دروغ ، نیرنگ و كینهتوزی كه در آن به سر میبریم، بود. وی سپس به موضوع گفت و گو و كسانی كه اهل گفت و گو هستند پرداخت و گفت : گفتوگو توسط كسانی موثراست كه اهل فكر و متواضع باشند و تصور نكنند هر چیز كه آنها میگویند، عین حقیقت است و وجود خود را در نفی وجود دیگری نبینند.وی اضافه كرد: كسانی كه خود را محور عالم میدانند و در این زمینه دچار توهماتی هستند و این توهمات را عین حقیقت میپندارند، همچنین دارای خصلتی هستند كه میپندارند در صورتی میتوانند باشند كه دیگری نباشد و این دیگری یا باید تسلیم توهم آنها شود یا از میان برخیزد، اهل گفتوگو نیستند و اگر زور پیدا كنند زور را به جای منطق مینشانند. این افراد نه تنها در مسیر گفتوگوی فرهنگها و تمدنها مشكل ایجاد میكنند بلكه در داخل یك فرهنگ نیز با رفتارهای خود سبب میشوند عرصه زندگی بر انسانها تنگ و تنگتر شود.
سید محمد خاتمی به خاطره ای از سفر به آلمان و حضورش در یك میزگرد اشاره كرد و گفت : بعد از مراسم پردهبرداری از لوحهای مربوط به اشعار حافظ و گوته در این شهر كه با حضور نخستوزیر سابق آلمان برگزار شد، در میزگردی با حضور تعدادی از متفكران و اندیشمندان شركت كردیم كه در آن نسبت دین و عقل و دین و سیاست مورد بررسی قرار گرفت.وی ادامه داد: در آنجا یكی از اندیشمندان مسیحی حاضر از من سوال كرد ما در مسیحیت میتوانیم انجیل را نقد كنیم آیا شما عالمان دینی نیز میتوانید و حاضرید قرآن را نقد كنید، من خطاب به وی یادآور شدم یك تفاوت اساسی در اینجا وجود دارد و آن این است كه انجیل یا انجیلهایی كه وجود دارند بعد از حضرت عیسی(ع) تدوین شدهاند؛ به طوری كه عنوان میشود این كتاب آسمانی برداشت انسانی بزرگوارانی است كه آن را تدوین كردهاند اما در مورد قرآن بنا بر اتفاق نظر همه مسلمانان و گزارشگران تاریخی غیرمسلمان، میتوان گفت كلامی است كه از سوی پیامبر(ص) آمده و همان لحظه اعلام، كتابت شده است؛ اگر چه تدوین آن در دوران خلیفه سوم مسلمانان انجام شده ولی این مساله لطمهای به اصل قضیه نمیزند. وی در ادامه با یادآوری این كه بر اساس روایت، قرآن بطن دارد و بطن آن، بطون دیگر و این امر تا هفت بطن ادامه دارد، بر این نكته تاكید كرد كه این بطون قرآن توسط تاویلگرانی كه عالم به آن باشند، باید تعریف شود.
رییس موسسه گفتوگوی فرهنگها و تمدنها در ادامه با یادآوری این كه قرآن به ظاهرش منحصر نیست، یادآور شد: قرآن فراتر از ظاهر است. جفای بزرگی به قرآن شده كه باید آن را از ناحیه ظاهرپرستان و سطحینگران دانست كه همه فهم خود از این كتاب آسمانی را در ظاهری كه برخاسته از دیدگاههای سطحیشان است خلاصه كردهاند. وی در ادامه با ابراز تاسف نسبت به اینكه ظاهرپرستان مبنای نظم و انتظام امور در جامعه قرار گیرند، گفت: در این حالت آنها هر دیدگاهی را كه هماهنگ با خود نبینند، برنمیتابند.احمد مسجد جامعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دوره اصلاحات نیز با اشاره به تولد امام رضا به سابقه جایزه اخلاق و نیایش پرداخته و اشاره ای به بنیان گذاران این جایزه و به خصوص قیصر امین پور وطاهره صفارزاده كرد و گفت : سال گذشته جای قیصر امین پور در مراسم ما خالی بود و حست حضور او را داشتیم ، اما امسال دریغ حضور طاهره صفارزاده را هم داریم .
وی در بخش دیگری از سخنانش به بركات جشنواره رضوی پرداخت و گفت : هنر رضوی از همان دوران اولیه بركات زیادی داشتند و خوشحالم به اطلاع برسانم كه فیلم «هر شب تنهایی» ساخته آقای صدر عاملی كه درباره زائران امام رضا (ع) است در جشنواره آیینی ایتالیا برگزیده شد. آقای صدر عاملی قرار بود كه تعداد این فیلم ها را كه درباره امام رضا كه می سازند به 10 فیلم برسانند و امیدوارم كه بتوانند این فیلم ها را بسازند. وی محبت سلسله طلایی خاندان اهل بیت و امام رضا (ع) را جزو هویت ملی ما ایرانیان دانست و گفت : در میان آثاری كه در حرم رضوی هست به آثاری می رسیم پیرامون رابطه اقلیت ها و حضرت.وی سپس به مناظره های امام رضا (ع) پرداخت و گفت : امام در آن مناظره ها با بزرگان ادیان ابراهیمی ، بزرگان فرق اسلامی و بزرگان زنادقه گفت و گو كردند. حضرت در مباحثه های خود به اصول و آثار مورد قبول گروه و فرقه های طرف بحث استناد می كردند و با آنان با زبان و كتاب خوشدان بحث می كردند ، چنان كه یك بار در یك بحث امام با گروهی سخن می گفتند كه یكی از صاحابه زبان آنان را نمی فهمید و از حضرت پرسید كه با چه زبانی گفت و گو كردید و امام گفتند اینان گروهی از اهل فارس بودند و به زبان فارسی با آنان گفت و گو می كردند.
پایان بخش سخنان احمد مسجد جامعی شعری از قیصر امین پور بود . وی درباره این شعر گفت : این شعر قیصر نگاهی معرفیتی در حوزه امام شناسی دارد و با نگاه بزرگان شیعه كا ملا تطبیق دارد و همان نگاه را با ساده و روشن با زبانی شاعران بیان كرده است و به وقایعی كه در مسیر حركت حضرت رضا (ع) رخ داده است اشاره كرده است . مسجد جامعی سپس شعر قیصر امین پور را خواند:
چشمههای خروشان تو را میشناسند
موجهای پریشان تو را میشناسند
پرسش تشنگی را تو آبی، جوابی
ریگهای بیابان تو را میشناسند
نام تو رخصت رویش است و طراوت
زین سبب برگ و باران تو را میشناسند
از نشابور بر موجی از «لا» گذشتی
ای كه امواج طوفان تو را میشناسند
اینك ای خوب، فصل غریبی سر آمد
چون تمام غریبان تو را میشناسند
كاش من هم عبور تو را دیده بودم
كوچههای خراسان، تو را میشناسند
در این مراسم آیت الله جوادی آملی و حجت الاسلام رسولی محلاتی برگزیده شدند كه فرزندان آن علما جوایز را از سید محمد خاتمی ، احمد مسجد جامعی ، سید محمد احصایی و مجید مجیدی دریافت كردند . محمد رحمانیان در تئاتر ،حسام الدین سراج در موسیقی ، رضا میركریمی در سینما ، بنی رضی در خوشنویسی ، هادی ندیمی در معماری و م . موید در شعر برندگان پنجمین دوره جایزه اخلاق و نیایش بودند .
در این نشست چهر هایی چون حسن بیادی ، نوراللهیان ، عبدالهیان ، احمدرضا درویش ، منوچهر محمدی ، خسرو طالب زاده ، محمد مهدی حیدریان ، مرتضی كاظمی ، مجید صیادی ، فریدون عوزاده خلیلی ، رضا بابك ، سید محمد بهشتی ، علیرضا رییسیان ، محمد جواد حق شناس و…حضور داشتند.